Bert van Dam gaf als managing director leiding aan Planet Internet en later Phonehouse Europa. Hij gooide het roer om. En ontdekte Makbuntu.
Mijn zoektocht naar het model van het leven bracht me naar Tanzania in Afrika. Ik voelde dat daar het antwoord zou liggen. Weg van de computers, terug naar de oorsprong. Vreemd, want mijn ouders hadden niets met Afrika. In mijn zakelijk leven was er geen link. En toch was er een weten: dáár moet ik zijn. We waren die ochtend vroeg opgestaan in het Migration Camp, mijn vrouw, kinderen en ik. Serengeti betekent eigenlijk gewoon kale vlakte. Ik wilde er helemaal doorheen reizen. Vijfhonderd kilometer boenk-boenk door het zand. En onderweg weten: hier ligt het antwoord. Hier is de pure essentie. De Serengeti is groots, uitgestrekt en dor. Er heerst routine. Dat was iets wat ik herkende in het leven dat ik tot dat moment had geleid. Het was de laatste dag. Die ochtend zei ik: ‘We gaan vandaag de crossing zien van de gnoes.’
Tito, de gids, lachte mijn voorspelling weg. Hij woonde zijn hele leven lang al in Tanzania en zelfs hij had de oversteek van de duizenden gnoes door de Mara-rivier nooit meegemaakt. ‘Wacht maar af,’ zei ik hem. Ik voelde onrust. Alsof de Mara-rivier me toeriep: ‘Dit is de dag.’
De gids speurde met zijn hand boven zijn ogen over de vlakte, terwijl een bries het stof liet verplaatsen. Lang was het stil. Tot hij zei: ‘Je hebt waarschijnlijk gelijk, Bert.’
Ik was opgewonden. Riep: ‘Dan moeten we nu gaan. Zorg dat we op tijd zijn. Dit is het moment. En ik weet dat ik erbij moet zijn. Dat dit belangrijk is.’
Tito gaf gas. En belandde met de jeep en ons erbij in een diepe greppel.
‘Laat mij je helpen,’ zei ik zenuwachtig.
‘Jij moet in de auto blijven. Je bent in the wild,’ gebood hij me.
‘Vanmiddag móeten we er zijn,’ zei ik tegen hem.
Hij wuifde mijn onrust en hulp weg. Binnen wachten in een jeep. In een eindeloze vlakte. Waar niemand haast lijkt te hebben. Terwijl iemand anders aan het werk is voor jou. Overgave, heet dat.
‘Vertrouw, Bert. Dit is opbouwen naar iets belangrijks. Iets wat het leven jou wil vertellen.’
Uiteindelijk kwamen we aan. Het was het eind van de middag. En daar stonden ze, meer dan zevenduizend gnoes, aan de overzijde van de rivier.
‘We hebben het gehaald,’ riep ik.
‘We moeten eerst nog omrijden,’ zei Tito. ‘Een rit van twintig, vijfentwintig minuten.’
Ik dacht dat ik gek werd. Het leek op pesterij: je ziet het wel, maar je krijgt het niet. De westerse stress sloeg toe: ben ik wel op tijd? Ik zou het kunnen missen, op het laatste moment. In mijn dagelijkse leven was ik gewend alles in de hand te hebben. In het zakenleven was ik in control. Nu moest ik alles uit handen geven. Het zou door mijn vingers kunnen glippen. Opgaan in alles. Als het zand van de Serengeti.
Boekgegevens
Bert van Dam, BOEM! Makbuntu. Het model voor de zin van het leven, Uitgeverij Paris Books, ISBN 978 94 921 7908 1 (€ 16,50), e-boek: ISBN 978 94 921 7909 8 (€ 6,50) Ook in het Engels verschenen als BAM!
Dit boekfragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie januari 2016
