Laten we niet de verkeerde indruk wekken: het meeste werk van Ruben van Gogh, de hardest working man in poetry, zit er op, maar wat overblijft is stof voor gevulde werkdagen. De oogst tot op heden? Vier bundels, twee musicals, vijf opera’s, twee liedjesprogramma’s en een ruim assortiment lyrische teksten, waaronder ‘Het aquarium’ van Groeneveld.
[quote]Wij vissen maken het goed, dank u.
We weten niet wat er allemaal gebeuren
moet om ons heen, maar in dat niet-weten
schuilt voor ons nu juist een hogere vorm
van kennis: de kennis van het laten zien
alleen. Er was altijd beweging waar
wij waren; aan de andere kant van ons
bestaan zagen wij u komen en gaan. U
die gestalte wist te geven aan uw vragen,
door veelbetekenend ons altijd op en neer
te volgen, of in ons bewegen een antwoord
was gelegen. Dat ene antwoord op alles,
uitgestald in water. Nu wachten wij in stilte
tot ons beider blikveld opnieuw samenvalt[/quote]
Ruben van Gogh speelt met het spel van geluid en rondzwevende gedachten. Wie is daarvan de eigenaar, wat neem je waar? Met zijn koptelefoonvoordracht schept hij een wat hij noemt ‘elektronisch klanklandschap’. Dit landschap bestaat uit gedichten die terugkomen in de opera NIKOLA en die in de bundel ‘Een soort van antenne’ gaan verschijnen.
[dropcap]Acht mensen met een koptelefoon zitten om mij heen, heel intiem, en via de techniek komen voordracht en omgeving vervormd terug. Wanneer het in de omgeving rumoerig is, ontstaat er een wall of sound; de ervaring wordt weidser naarmate het stiller is.’[/dropcap]
[dropcap]De koptelefoonvoordracht duurt tien minuten en is een introductie tot de elektronische opera NIKOLA. Deze opera, naar Nikola Tesla, uitvinder van de elektriciteit, is samengesteld uit gedichten die tezamen het libretto vormen. De plek van de bezoeker tussen de zestien speakerpilaren bepaalt de ervaring. De poëzie komt overal vandaan, en soms, zo lijkt het, zelfs van binnen. De bezoeker staat namelijk in de ‘Nicola Inc’, een systeem om gedachten, gevoelens en verlangens hoorbaar te maken: de laatste uitvinding van Tesla. Niet alleen de bezoeker, maar ook Tesla zelf raakt er trouwens aan onderhevig.[/dropcap]
[dropcap]Wat ik tekstueel met mijn gedichten deed, herkende de componist Paul Oomen in zijn wijze van componeren. Zo maak ik woorden vet, zodat je ook verticaal een tekst krijgt. Paul benadrukt tonen, waardoor repetitieve klanken ontstaan. Ik schrijf klankrijke, golvende gedichten en hoewel ik een muzikaal gehoor heb, speel ik geen instrument, maar maak ik muziek met mijn pen. De ritmestructuur van eerste regels repeteer ik in de coupletten, maar met kleine variaties. Toen ik Paul mijn bundel mailde, stonden de teksten in een willekeurige volgorde. De componist vroeg of dit de definitieve libretto was, want soms reageerde de stukken goed op elkaar en soms niet. In Een soort van antenne, de bundel die over een maand of twee verschijnt, is elk exemplaar uniek en heeft de inhoud een eigen volgorde.’[/dropcap]
Ruben van Gogh, Een soort van antenne, verschijnt in april 2012
