Eind februari 2011 zag een nieuwe biografie over dichteres M. Vasalis het licht, van Maaike Meijer. Vasalis debuteerde in 1940 met Parken en woestijnen, en schreef daarna nog twee dichtbundels. Hoewel haar oeuvre krap 170 gedichten telt, waaronder een bundel die pas na haar dood verscheen, is ze een alom bekende naam. Na de jaren vijftig publiceerde ze vrijwel niets meer, maar toch ontving ze de Constantijn Huygensprijs in 1974 en de P.C. Hooftprijs in 1982.
Privéleven
Zo bekend als haar werk is, zo nadrukkelijk schermde M. Vasalis haar privéleven af. Biograaf Maaike Meijer moest afspraken maken met de erven van de dichteres. Toch telt de biografie liefst 1008 pagina’s. M. Vasalis, die eigenlijk Margaretha Droogleever Fortuyn-Leenmans heette, leidde een veelzijdig en druk bestaan, met talrijke schrijvers, dichters en uitgevers in haar vriendenkring, met een baan als kinderpsychiater, een verblijf in Zuid-Afrika. Had ze niet meer tijd omhanden om méér van die geliefde gedichten te schrijven? Mogelijk – maar dat is zeker niet de enige reden dat M. Vasalis in de tweede helft van haar leven zo weinig van zich liet horen…
Nescio
Nescio groeide uit tot een van de bekendste en meest gelezen schrijvers, terwijl zijn oeuvre zeer klein bleef: vier novellen en een handvol korte verhalen. Ook Nescio wilde niet in de literaire wereld getrokken worden, en schermde zijn privéleven af. ‘Mijn pseudoniem dient voornamelijk om mijn broodheeren buiten mijn particuliere leven te houden en te zorgen, dat ik niet in een of andere “litteraire” kliek wordt getrokken,’ zei hij zelf. In tegenstelling tot M. Vasalis genoot Nescio pas na zijn dood grote roem. Hij ontving geen prijzen en zijn werk werd bij leven nauwelijks gelezen. Maurits Verhoeff doet onderzoek naar het (kantoor)leven dat J.H.F. Grönloh, de man achter het pseudoniem, leidde, zijn correspondentie en zijn houding jegens de literatuur. Was het wel naar eigen wens dat hij zo beroemd werd?
Gerard Reve
En dan Gerard Reve… Ontluikende homoseksualiteit, worsteling met het geloof, aanklachten wegens controversiële passages: leven en werk van Gerard Reve lenen zich bij uitstek voor een biografie. Literatuurhistoricus Nop Maas nam zich liefst drie lijvige boeken voor, bij elkaar meer dan 2100 pagina’s, waarin Gerard Reve en zijn werk tot in detail aan bod komen. En zijn privéleven? Dat was zo weinig privé, dat de Belgische koning in 2001 weigerde om de Grote Prijs der Nederlandse Letteren aan Reve uit te reiken. Reve had een relatie met Joop Schafthuizen. En Joop Schafthuizen had weer een relatie met de dertienjarige buurjongen, wat hem een voorwaardelijke gevangenisstraf opleverde. Voer genoeg dus voor Nop Maas, die al twee lijvige, voor de liefhebber interessante delen publiceerde. Schafthuizen houdt publicatie van het derde deel, over de jaren 1975-2006, nu tegen. En dat zijn precies de jaren dat hij in het leven van Gerard Reve was…
Maaike Meijer, M. Vasalis. Een biografie, Uitgeverij Van Oorschot, ISBN 978 90 282 4120 6 (€ 49,90) (hardcover), ISBN 978 90 282 4149 7 (€ 35,00) (paperback)
Maurits Verhoeff, Verlangen zonder te weten waarnaar, Uitgeverij Bas Lubberhuizen, ISBN 978 90 593 7266 5 (€ 29,50)
Nop Maas, Gerard Reve / 1: de vroege jaren (1923-1962), Uitgeverij Van Oorschot, ISBN 978 90 282 4125 1 (€ 35,00)
Nop Maas, Gerard Reve / 2: de rampjaren (1962-1975), Uitgeverij Van Oorschot, ISBN 978 90 282 4125 1 (€ 35,00)
