Remco Campert beschouwt Nescio’s verhalen en novellen als ‘wat er van het werk van een groot schrijver zou overblijven als de tijd zijn selecterende plicht gedaan heeft.’ Hij, W.F. Hermans, A.L. Snijders en vele andere schrijvers noemen Nescio zonder aarzeling als ‘de beste’. Maurits Verhoeff brengt nu ook een eerbetoon aan Nescio in de vorm van een biografie. Het gaat over de mens, zijn kantoorbanen, het leven in Nederland aan het begin van de twintigste eeuw, en natuurlijk over Nescio, zijn bijzondere boeken en onderscheidende taalgebruik.
Nescio (‘ik weet (het) niet’) is het pseudoniem van J.H.F. Grönloh, maar dat moest een geheim blijven. ‘Mijn pseudoniem dient voornamelijk om mijn broodheeren buiten mijn particuliere leven te houden en te zorgen, dat ik niet in een of andere “litteraire” kliek wordt getrokken,’ zei hij er zelf over. Hij heeft bij leven dan ook geen of weinig erkenning gekregen voor zijn literatuur, en wellicht wilde hij dat niet: niet voor niets koos Grönloh zijn pseudoniem, een woordgrap op ‘nomen nescio’ (naam onbekend). Maar na zijn overlijden in 1961 kreeg zijn werk alsnog grote belangstelling en volgde herdruk op herdruk, zodat hij de Grote Een werd van de Literatuur, lang voor Mulisch zichzelf zo noemde.
Maurits Verhoeff, Verlangen zonder te weten waarnaar, Uitgeverij Bas Lubberhuizen, ISBN 978 90 593 7266 5 (€ 29,50)
UITGELICHT – Nomen nescio!
