‘Het theater is naakt en meedogenloos. Als theaterschrijver ben ik gedwongen niets anders te doen dan levendige personages maken. Een schrijver heeft nog indirecte rede, beschrijvingen en gedachtes, maar in het theater is er enkel de directe rede. Daarbij zijn het daar levende mensen, in tegenstelling tot de personages in een boek.’
Vrouwelijke hoofdrol
In Een vrouw voor elk seizoen eist de vrouw de hoofdrol op, de man dart daar omheen. Bewust diepte Van den Broeck hun karakters niet uit. ‘Het draait om de vrouw. Vele in het boek zijn sterk, sommigen hebben tegenslagen, zoals armoede. Ze zijn zelfstandig en eigengereid.’ Eén verhaal slechts geeft een gedeelde hoofdrol aan twee mannen die beiden dezelfde vrouw begeren. ‘En beiden zijn ze jaloers op elkaar, willen ze hebben wat de ander heeft.’ Verder passeert een trits nogal archetypische mannelijke figuren, zoals de onvermijdelijke macho, de vader die zichzelf moet bewijzen jegens zijn zoons, de autoritaire chef. De vrouwen hebben hen onder controle, ook al zijn ze zich daar niet allemaal van bewust. Vanwaar deze mannelijke ode aan de vrouw?
Superieur geslacht
‘Ik ben er zeker van dat de vrouw van het superieure geslacht is. Daarom is zij onderdrukt door onder meer de kerk, daarom was er eeuwenlang een heksenjacht. Het wantrouwen door de man is ook een geweldige waardering van de vrouw. Aan de andere kant krijgt zij, van oudsher, de zware verantwoordelijkheid over de opvoeding van de kinderen toebedeeld. Sterker nog, ze draagt de verantwoordelijkheid van het voortbestaan van de mens, omdat zij baart. Met pijnen overigens die alleen een vrouw kan dragen.’ Een man kan volgens Van den Broeck enkel ijdele pogingen ondernemen om in de buurt te komen: met kunst, boeken en schilderijen. Maar waardering is er opmerkelijk genoeg niet altijd. Misverstanden wel. En dat terwijl de vrouw én de man, op hun eigen manier, allebei zorgzaam zijn. ‘Vraagt een man aan zijn vrouw: “Waar heb je deze wijn gekocht?”, dan vreest de vrouw dat de wijn niet goed is – haar manier van zorgen en verzorgen: goede wijn kopen. Vraagt een vrouw dit aan haar man, dan zal hij zeggen dat hij het in een winkel heeft gevonden waar de wijn 50% was afgeprijsd – zijn manier: voldoende voedsel vinden voor weinig geld.’
Controleren en verleiden
‘Hoewel de man haar fysiek de baas is, weet de vrouw hoe ze de man kan controleren en verleiden. Zo weet een vrouw dat ze een man kan voeden met kleine brokjes informatie, zodat de man die informatie gaat overnemen. Ze zal bijvoorbeeld elke dag iets zeggen over Venetië, waarnaar ze graag op vakantie wil. De man stelt vervolgens voor om naar Venetië te gaan. Hij denkt dan werkelijk dat hij het zelf heeft uitgevonden. Onnozelaar.’
Walter van den Broeck, Een vrouw voor elk seizoen, Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 854 2319 5 (€ 22,50)
