De katholieke kerk heeft al lang een hekel aan het schrijversechtpaar, dat dit voorjaar het geschenkboekje voor de Maand van het Spannende Boek schreef. In hun eerste boek toonden Monaldi en Sorti immers aan dat de paus de protestantse Willem III steunde, die met de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden vocht tegen het katholieke Frankrijk van de Zonnekoning. Tegelijk riep diezelfde paus de christenen op om te strijden tegen de Turken die Wenen belegerden.
Diezelfde kerk zal niet vrolijker worden van Mysterium. Een onbekende horde monniken zou volgens wetenschappers de Griekse en Romeinse handschriften uit de klassieke oudheid massaal hebben vervalst, herschreven en uit de duim gezogen. Zelfs Plato en Aristoteles zouden wel eens mythische figuren kunnen zijn die nooit echt hebben bestaan. Dergelijke onthullingen zijn natuurlijk prachtig om te lezen. Het verhaal van Mysterium zelf heeft minder om de hakken. Het schip van de jonge castraatzanger Atto Melani wordt op de tocht van Rome naar Parijs gekaapt door Barbarijnse rovers. Samen met zijn lotgenoten weet Atto te ontsnappen. Ze spoelen aan op een klein eiland voor de Toscaanse kust, waar ze bizarre personen ontmoeten en vreemde avonturen beleven.
Mysterium is vlot en toegankelijk geschreven, maar de zware inhoud en de enorme omvang – zo’n 750 pagina’s – maakt het eerder geschikt voor de geïnteresseerden in filosofie en (kerk)geschiedenis dan voor de fervente thrillerlezer. Een historische uitleg van bijna honderd bladzijden sluit het boek af. Daarin verantwoorden Monaldi en Sorti zich voor de historische feiten. Om hun inzichten te bewijzen, hebben zij grafologen en andere deskundigen ingeschakeld, archieven doorgewerkt en een enorme hoeveelheid boeken gelezen. Voor een spannend boek is dit een zeldzaam verschijnsel. De roman is dan ook eigenlijk geen thriller meer. Mysterium is historische literatuur van de bovenste plank. Voor hun geweldige spitwerk verdienen Monaldi en Sorti een pluim. Ze hebben het verhaal bovendien begrijpelijk en toegankelijk opgeschreven en daarvoor verdienen zij een nog veel grotere pluim.
Monaldi & Sorti, Mysterium, Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 5995 8 (€ 24,90)
Ik heb genoten van hun boeken en ben in verwarring geraakt, wat blijkbaar hun bedoeling was zo als zij vertelden. Vaak denk je dat zij over het heden schrijven. De geschiedenis lijkt zich te herhalen. Atto’s uitspraken gelden nog steeds!