Door Dennis Smits.
Martin Jansen, hoofdpersoon in Kruisverhoor, is bepaald niet te benijden tijdens de ijskoude dagen rond kerstmis. Allereerst is daar zijn zieke, dementerende moeder, die maar niet dood lijkt te willen gaan. Dan is er nog zijn collega Esther, drankzuchtig politieagente, die zijn hulp
inroept na de vondst van een babylijkje. Alsof dat nog niet ellendig genoeg is, lijkt de vermoedelijke moeder van het lijkje, een zwijgende 17-jarige boerendochter, als twee druppels water op de overleden liefde van zijn leven Kirstin. En dat terwijl hij de herinnering aan die liefde en haar raadselachtige dood nou net categorisch uit zijn leven had verbannen.
Uitgeverij Atlas Contact waakt ervoor het boek te presenteren als politieroman. ‘Kruisverhoor speelt met het genre van de policier, maar is bovenal een psychologische roman […]’ zo luidt de beschrijving. Toch lijkt het vooral een policier te zijn die regelmatige uitstapjes maakt richting psychologische roman. Het is de verhaallijn over het babylijkje dat de verdrongen herinneringen aan Kirstin oproept en het naderende sterven van zijn moeder lijkt alleen plaats te vinden om zijn recherchewerk te dwarsbomen.
Die meervoudigheid van genres in Kruisverhoor zit het verhaal hier en daar in de weg. Delpeut is wellicht iets te ambitieus geweest, om drie heftige verhaallijnen in 200 pagina’s te willen stoppen.
Het verhaal wrikt, wringt en vliegt hier en daar uit de bocht, alsof er teveel vaart in zit. Wanneer Martin de waarheid achter het babylijkje op de hielen zit, stuntelt hij net iets teveel en net iets te opzichtig. De rechercheur oogt in die passages karikaturaal, dit staat haaks op de bedachtzame geliefde en geslepen ondervrager die hij in andere passages blijkt.
De fietsliefde van Peter Delpeut speelt ook in Kruisverhoor een niet geringe rol. De overleden grote liefde Kirstin was een fanatieke baanwielrenster.
Martin strompelt na een val van zijn mountainbike van stervende moeder naar zwijgende tienermoeder. In deze passages lijkt Delpeut zich stilistisch het meest thuis te voelen. Hier komt het proza het meest vloeiend op papier. Waar er geen fiets aan te pas komt, is het allemaal hoekiger en het gepsychologiseer geforceerd.
Uiteindelijk komt het goed. Zo niet met alle personages, dan toch met de roman. Delpeut weet alle eindjes aan elkaar te knopen, zij het ternauwernood. Het gevoel van ‘lange alen, snel thuis’ drijft meer dan eens boven. Het slot komt even snel als onvolledig. Waar na het overlijden van Jansens moeder het boek definitief de detectivekant op lijkt te gaan, draagt het daadwerkelijke einde toch het losse-eindjes- stempel van de psychologische roman.
Peter Delpeut,
Kruisverhoor,
Uitgeverij Atlas Contact
ISBN 978 90 457 0588 0
(€ 18,95)
Dit artikel is eerder verschenen in de Boekenkrant editie
van december 2012.
