De centrale figuur in Alle ballen op Heintje is uiteraard Heintje, de ‘zwarte parel’ van de Kralingse amateurclub WIA. Heintje is sneller beter en sterker dan zijn teamgenootjes, onder wie Borst. Als Heintje in het veld staat, voelt het team zich onoverwinnelijk.
Jaren later vindt Borst Heintje terug, terwijl deze tramrails last in het centrum van Rotterdam. Hein Enser woont inmiddels met zijn vrouw en twee dochters in Rotterdam IJselmonde. Enkele maanden na de hereniging wordt Hein ernstig ziek. Vanaf dat moment worden de jeugdherinneringen terzijde geschoven en verandert het boek in een verslag van de laatste maanden van Heintjes leven.
Met het schrijven over jeugdherinneringen en een afscheidsproces loopt een auteur een risico om te vervallen in vals sentiment en tranentrekkerij. Borst heeft dit echter vakkundig vermeden door in directe bewoordingen en zonder te veel op het gevoel in te spelen, verslag te doen van de lijdensweg van Hein Enser. Het boek eindigt bijvoorbeeld niet met een huilende familie en vriendenkring rond het graf van de overleden zwarte parel, maar met een grappig voorval uit hun laatste ontmoeting: ‘Opeens zei hij: ‘Kom eens hier, dan geef ik je een kus.’ Ik bood hem mijn wang. Zijn stoppels schuurden langs de mijne.’
Ook in het eerste deel van het boek ligt de valkuil van het cliché wagenwijd open, met herinneringen aan ingetrapte ruiten en het vangen van kikkers bij de sloot achter de voetbalkantine. Net als in het gedeelte over de zieke Hein, weet Borst hier echter telkens precies op tijd over te schakelen op een ander verhaal, zodat het een verrassend en vrolijk geheel blijft. Dat komt mede doordat Borst de zelfspot niet schuwt. Het jeugdteam van WIA verliest meer dan dat het wint, en zijn eigen voetbalkwaliteiten verwoordt hij met “een chronisch gebrek aan talent”.
Na het succes van De Coolsingel bleef leeg en Schieten op Volkert van der G. laat Hugo Borst met Alle ballen op Heintje opnieuw zien dat over zijn boeken niet hetzelfde gezegd hoeft te worden als over zijn verschijning op TV.
Hugo Borst, Alle ballen op Heintje, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 0558 9, €14,95
