Vier jaar lang bekleedde Ramsey Nasr een functie die vóór hem min of meer een erefunctie was. Gerrit Komrij was de eerste in een rij van dichters die van tijd tot tijd een gedicht over de Nederlandse actualiteit zou schrijven en daarnaast een niet helemaal duidelijke ambassadeursrol voor de poëzie vervulde.
Ramsey Nasr had vanaf zijn aantreden ogenschijnlijk wél een aantal duidelijke doelen. Hij zou zich uitermate geëngageerd opstellen, met zijn poëzie de huidige maatschappelijke problematiek in kaart brengen en zich in het politieke debat mengen. Daarnaast wilde hij internationaal bekende dissidenten interviewen en steunen (zoals de Chinese kunstenaar Ai Weiwei en de Birmese politica Aung San Suu Kyi) – voor Nasr hield zijn rol niet op bij de grens.
[quote]De Dichter des Vaderlands treedt af. Leve de Dichter des Vaderlands.[/quote]
[dropcap]Pas in de tweede of derde plaats was Nasr de beoogde ‘ambassadeur voor de poëzie’. Hij schreef gelegenheidsgedichten over actuele onderwerpen, zoals 400 jaar New York, de aanslagen van Tristan van der V. en Karst T., en de Damschreeuwer. Nasr trad op in zijn rol en schoof als zodanig aan bij actualiteitenprogramma’s. Maar Nasr was op zijn sterkst als een van de prominenten die de kunstenaarskar trok in de felle kritiek op Halbe Zijlstra. Zijn speech op het Malieveld, ‘Alleen op cultuur zet je een Ork’, geldt als een van de sterkst geformuleerde en best onderbouwde reacties op het anti-kunstbeleid van het kabinet Rutte-I. Nasr was cynisch en legde feilloos de inconsequenties bloot van Zijlstra’s voorstellen, die het tegenovergestelde doel bereikten van wat ze beoogden. Hij kon zijn oprechte woede goed kanaliseren.[/dropcap]
[dropcap]Een poëtische Dichter des Vaderlands is Nasr niet geweest. Daarvoor lag zijn focus veel te nadrukkelijk op politiek en maatschappij. Driek van Wissen en zelfs Gerrit Komrij leken zich soms veel te weinig bewust van de mogelijkheden, zeker de mogelijkheden buiten het schrijven van gedichten. (Overigens had Komrij de rol niet eens nodig om te zijn wie hij was: de enige échte ambassadeur van de poëzie.) Ramsey Nasr heeft van de Dichter des Vaderlands een veel kleurrijker, veel meer aanwezig en beladen rol gemaakt.[/dropcap]
De Dichter des Vaderlands treedt af. Leve de Dichter des Vaderlands. Nasrs opvolger zal heel bewuste en duidelijke keuzes moeten maken.
[highlight type=”black”]Ramsey Nasr, Mijn nieuwe vaderland, Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 7434 0 (€ 13,50)[/highlight]
[highlight type=”black”]Ramsey Nasr, Dichter draagt voor, Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 7488 3 (€ 7,50)[highlight]
Dit artikel is eerder verschenen in de Boekenkrant editie van februari 2013.
