Lang leve de liefde is een verhaal over de verwoestende kracht van verliefdheid, hartstocht en verlangen. Marte Kaan, de schrijfster, studeerde psychologie. Als ervaringsdeskundige balanceerde ze op het soms slappe koord dat liefde en haat zowel scheidt als verbindt. Ze kende jaloezie, liefdesverdriet en verveling, en hierover schreef ze haar boek. Niet wetenschappelijk, diep psychologisch of probleemoplossend. Maar beeldend en aansprekend, aan de hand van literatuur, film en toneel.
‘Als lezer heb je weinig aan de wetenschap en meer aan de verhalen over hoe anderen de liefde beleven. Daaruit kun je troost putten. In een klassieker zoals De kant van Swann (Marcel Proust), in een toneelstuk als Wie is er bang voor Virgina Woolf (Edward Elbee), of, eigentijdser, een boek als Hokwerda’s kind (Oek de Jong) toont de liefde zich van een heel destructieve kant. Mooi voorbeeld ook is Eternal Sunshine of the Spotless Mind van regisseur Michel Gondry. Twee mensen hebben een slechte relatie. Los van elkaar ontdekken ze een bedrijfje waar ze door het toebrengen van een lichte hersenbeschadiging de herinnering aan hun pijnlijke liefde kunnen laten verwijderen. Vervolgens komen ze elkaar weer tegen. Wat gebeurt er dan?’
Lang leve de liefde hoef je als titel niet letterlijk te nemen. Het boek gaat over de duistere kant. Sterker nog, eigenlijk gaat het helemaal niet over de liefde. ‘Het gaat om menselijk onvermogen en gestuntel. Veelal kom je daar wel mee weg, maar in de liefde heeft het genadeloze gevolgen. Wanneer je bijvoorbeeld langere tijd als geliefden samen bent, kan een van de twee een heel ander persoon blijken. Dit is vaak een gevolg van je eigen onvermogen, van je angsten en onzekerheden. Die veranderen ook de ander, omdat je vervelende dingen op je partner projecteert. Dat nekt uiteindelijk ook jezelf.’
Het verdriet in de liefde heeft ook zo z’n schoonheid, vindt Kaan. Liefde is niet altijd gelukkig en dat feit kun je accepteren.
‘Het is een kenmerk van deze tijd dat mensen weinig ongeluk verdragen. Je hoeft niet direct naar een andere partner te stappen als het in de liefde even moeilijk zit. Lang leve de liefde kan je op een mooie manier een hele harde waarheid zeggen. Het lost misschien niets op, maar het loutert wel. Je zit niet meer vast in je eigen verhaal. Je gaat relativeren Je vindt een beetje verlossing.’
Bibliotherapie voor een betere liefde: welke vijf boeken moet je volgens Marte Kaan lezen?
1. Moderato Cantabile / Marguerite Duras
2. De ondraaglijke lichtheid van het bestaan / Milan Kundera
3. Turks Fruit / Jan Wolkers
4. De alchemie van het verlangen / Tarun Tejpal
5. Revolutionary Road / Richard Yates
Marte Kaan, Lang leve de liefde, Uitgeverij Ambo Anthos, ISBN 978 90 263 2164 1 (€ 18,95)
