‘Het is de laatste jaren populair om stevige en gepolariseerde meningen te hebben over roken. Veel anti-rokers zijn fel in het “bekeren” van rokers. Ze zijn dogmatisch, belerend en betweterig. Mede daardoor is de discussie over roken al vele jaren verkrampt. We gaan zo voorbij aan de positieve kanten. Bovendien, bij de poging tot het stoppen met roken, wordt vooral naar de chemische verslaving gekeken, niet naar andere aspecten. Met Holy smoke willen we zaken rondom het roken vertellen, die je normaal nooit hoort.’
Heeft een sigaret dan positieve kanten?
‘Nee, de sigaret zélf is slecht voor je; ze zit vol kankerverwekkende stoffen. De positieve kant zit in de rituele waarde van het roken. De houding, de handelingen, het ritme… roken breekt de werkdag in brokjes, waartussen je “mag” roken. Dat geeft een vorm van rust en veiligheid. Het lijkt sterk op een religie met rituelen.’
Roken biedt houvast en zingeving?
‘Vijf stille minuten op een hectische werkdag, waarin je even je hoofd leeg kan maken, kunnen heel belangrijk zijn. Anders dendert de dag maar door, zonder maatstrepen. Mensen die stoppen met roken, weten hier geen raad mee, en beginnen daarom weer. Daarnaast voelen rokers zich deel van een groep; het vormt een deel van hun identiteit. Ze voeren dezelfde gewijde rituelen uit, ze ervaren hetzelfde gevoel bij het roken.’
Wat voor handvat reik je rokers aan die willen stoppen?
‘Wanneer een roker zich bewust is van het belang van het ritueel, kan hij zoeken naar alternatieven. Naar andere rituelen die je plezier en rust geven, zodat je de sigaret kan wegleggen. Naar andere manieren om je identiteit mee in te vullen.’
Ik hoorde van iemand die was gestopt na het lezen van Holy smoke?
‘Klopt. En dat toont meteen de kracht van het boek aan. Wij willen dat mensen volledig geïnformeerd zijn over roken en daarna bewust een keuze maken. Wie na dit boek besluit te blijven roken, respecteer ik, maar wie besluit te stoppen, maakt ook een goede, want volledig geïnformeerde keuze.’
Christianne Vink en Clemens Vogt, Holy smoke, Compaan Uitgevers, ISBN 978 94 903 7416 7 (€ 14,90)