Jan Maniewski, beter bekend als ‘Tsjip’, is op 3 mei overleden op 92-jarige leeftijd. Hij was de kleinzoon van de beroemde Vlaamse schrijver Willem Elsschot (pseudoniem van Alfons de Ridder) en werd als baby vereeuwigd in de literaire klassiekers Tsjip (1934) en De leeuwentemmer (1940).
Maniewski werd geboren op 23 februari 1933. In datzelfde jaar schreef Elsschot aan zijn vriend Jan Greshoff dat hij werkte aan Tsjip, een roman waarin het huwelijk van zijn dochter Adèle met de Poolse student Bennek Maniewski centraal staat. Het jonge stel verhuisde naar Polen, waar Jan werd geboren. Zijn grootvader gaf hem de bijnaam ‘Tsjip’ tijdens hun eerste ontmoeting in een tuin aan zee, omringd door tjilpende mussen.
In De leeuwentemmer beschreef Elsschot hoe het huwelijk van Jans ouders strandde door hun uiteenlopende achtergronden en overtuigingen. Bennek, streng religieus, botste met Adèle, die vrijer was opgevoed. Het conflict mondde uit in een voogdijstrijd. Uiteindelijk nam Adèle haar zoon mee terug naar België, waarmee Jan de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog in Polen ontliep.
Hoewel Maniewski een bijzondere plaats innam in de Nederlandse literatuurgeschiedenis, bleef hij nuchter over zijn rol als literaire hoofdpersoon. “Ik heb nooit met mijn grootvader over zijn boeken gepraat. Geen van zijn zestien kleinkinderen heeft dat ooit gedaan,” zei hij in een interview in 2021. Pas als tiener las hij het boek waarin hij zelf figureerde.
Maniewski koos voor een carrière in de geneeskunde en werd een gerespecteerd internist en diensthoofd in het Antwerpse AZ Sint-Elisabeth. Toch bleef hij betrokken bij het literaire erfgoed van zijn grootvader, onder andere als auteur en actief lid van het Willem Elsschot Genootschap.
Bron: HP de tijd.
—
Laat hier je reactie achter: